Thủy điện Thượng Kon Tum tọa lạc trên sông Đăk Lô tại xã Đăk Tăng và Ngok Tem, huyện Kon Plông. Dự án này hiện nay sở hữu đường hầm dẫn nước dài nhất và đập đất cao nhất Việt Nam, với chiều cao lần lượt là 80m và 944m, tạo ra công suất phát điện lớn.
Khi tích hợp nước, Thủy điện Thượng Kon Tum tạo thành một mặt hồ rộng 7km2, phủ sóng trên dòng chính và các nhánh nhỏ. Hồ có khả năng chứa gần 150 triệu mét khối nước.
Vào tháng 10/2019, Lễ thông hầm kỹ thuật tuyến năng lượng của dự án đã diễn ra. Tuyến năng lượng của dự án cung cấp cho khoảng 17km, trong đó có đoạn dài 5km mang hình dạng móng ngựa (5 x 6m), và đoạn còn lại dài 12km, hình dạng tròn đường kính 4,5m, nằm sâu trong lòng núi.
Hình ảnh hầm dẫn nước Thuỷ điện Thượng Kon Tum
Dự án Thủy điện Thượng Kon Tum do CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh (mã chứng khoán: VSH) làm chủ đầu tư với tổng công suất 220MW, bao gồm 02 tổ máy (2x110MW), sản lượng cung cấp cho thiết kế là 1.094 triệu kWh/năm và tổng vốn đầu tư hơn 9.400 tỷ đồng. Dự án này bắt đầu xây dựng từ tháng 9/2009 và đã hòa lưới điện Quốc gia thành công vào năm 2021.
Sau hơn 1 năm hoạt động, năm 2022, Nhà máy Thượng Kon Tum ghi nhận sản lượng điện sản xuất đạt 1.590,68 triệu kWh, vượt kế hoạch đề ra 144,85%, đem lại doanh thu hơn 2.194 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt 915 tỷ đồng.
CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh, trước đây là Nhà máy thủy điện Vĩnh Sơn thuộc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), đã xây dựng và vận hành từ năm 1994 và chuyển đổi thành CTCP vào năm 2005. Hiện nay, công ty này sở hữu 3 nhà máy thủy điện với tổng công suất 356 MW, cung cấp khoảng 2 tỷ kWh/năm vào lưới điện Quốc gia bao gồm: Thuỷ điện Thượng Kon Tum (220MW), Thuỷ điện Vĩnh Sơn (66MW), Thuỷ điện Sông Hinh (70MW).
Vào tháng 10/2022, Công ty TNHH Năng lượng REE – công ty con của CTCP Cơ Điện Lạnh (mã chứng khoán: REE) đã hoàn tất việc mua thêm 4 triệu cổ phiếu VSH, từ đó nâng tỷ lệ sở hữu của công ty mẹ lên hơn 52% và trở thành nhà chủ chốt của công ty. Hiện nay, các cổ đông lớn của VSH gồm TNHH Năng lượng REE nắm 52,58%, EVN Genco3 nắm 30,55% và quỹ đầu tư Samarang UCITS – Samarang Asian Prosperity nắm 9,88%.
Với sản lượng và giờ vận hành kỷ lục trong năm 2022 (công suất 03 nhà máy 356 MW với hơn 7.300 giờ vận hành và sản lượng điện đạt 2.616,14 triệu kWh), Vĩnh Sơn – Sông Hinh đã đạt lợi nhuận vượt trội trong giai đoạn 2022-2023, vượt quá mức 500 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trong quý 1/2024, doanh nghiệp này đã chứng kiến một mức lợi nhuận giảm đáng kể so với cùng kỳ năm trước. Cụ thể, trong quý vừa qua, Vính Sơn – Sông Hinh thu về doanh thu 349,5 tỷ đồng, giảm hơn 61% so với quý cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận gộp của công ty, trừ giá vốn, đạt 118,5 tỷ đồng, giảm 81,4%.
Trong khoảng thời gian này, công ty phải chi trả 108 tỷ đồng chi phí tài chính và hơn 9 tỷ đồng chi phí quản lý doanh nghiệp. Kết quả, Vĩnh Sơn – Sông Hinh ghi nhận lợi nhuận ròng 1,7 tỷ đồng trong quý vừa qua, giảm 99,6% so với năm trước. Đây cũng là mức lợi nhuận thấp nhất từ quý 3/2021 đến nay.
Tính đến ngày 31/3, tổng tài sản của công ty đạt 9.250 tỷ đồng, giảm 83 tỷ đồng so với đầu năm. Trong đó, tài sản cố định chiếm tỷ trọng lớn nhất, với số liệu là 7.859 tỷ đồng.
Vào ngày 2/4, Xây dựng 47 (mã chứng khoán: C47) thông báo rằng đang tiến hành khởi kiện Vĩnh Sơn – Sông Hinh ra tòa án và trọng tài kinh tế để đòi nợ, dẫn đến mối quan hệ không đồng thuận giữa hai bên. Số tiền nợ này phát sinh từ việc thực hiện hợp đồng 1382/2015/HĐKT-CC47 và số 653/2016/HD-VSH-LD giữa hai bên về việc giao nhận thi công công trình thủy điện Thượng Kon Tum, với số tiền là 51 tỷ đồng (đến ngày 31/12/2023).
Từ khi ký xác nhận công nợ đến nay, không có thêm số nợ nào phát sinh và Vĩnh Sơn – Sông Hình vẫn chưa thanh toán. Để giải quyết tranh chấp, Xây dựng 47 đã tiến hành khởi kiện với hợp đồng số 1382/2015/HĐKT-CC47 tại tòa án thành phố Quy Nhơn và hợp đồng số 653/2016/HD- VSH-LD tại Trung tâm trọng tài Quốc tế Việt Nam (VIAC).
Các hồ sơ đã được tiếp nhận và xử lý nhiều lần, bổ sung tài liệu và giải trình trực tiếp để làm rõ những vấn đề có liên quan, và chỉ còn chờ đặt lịch xét xử. “Dựa trên kết quả phân xử của Tòa án và VIAC, nếu được phân xử hợp lệ và thi hành án, chúng tôi sẽ thu hồi được số nợ này. Trong trường hợp xấu nhất, công ty sẽ trình cấp có thẩm quyền xem xét quyết định đưa vào chi phí trong năm 2024”, Xây dựng 47 thông tin.
