Trên thị trường chứng khoán, nhiều doanh nghiệp đã trả cổ tức bằng tiền với tỷ lệ vài chục phần trăm cho cổ đông để thể hiện tình hình tài chính ổn định. Tuy nhiên, không nhiều doanh nghiệp đã trả cổ tức bằng tiền mặt cao hơn thị giá cổ phiếu nhiều lần.
Trong số đó, CTCP Vận tải và Chế biến than Đông Bắc (mã VDB) là một trong những doanh nghiệp duy trì mức cổ tức bằng tiền cao hơn thị giá cổ phiếu trong nhiều năm qua. Ngày 7/5 tới đây, công ty này sẽ chốt danh sách cổ đông chi trả cổ tức năm 2023 bằng tiền với tỷ lệ là 53,36%, tương ứng 5.336 đồng cho mỗi cổ phiếu. Thời gian thanh toán dự kiến là ngày 24/5/2024.
Với 8,6 triệu cổ phiếu đang lưu hành, doanh nghiệp này dự kiến chi gần 46 tỷ đồng để thanh toán cổ tức đợt này. Tỷ lệ này tương đương gần 90% lợi nhuận sau thuế năm 2023 (51 tỷ đồng). Đây là lần thứ hai VDB dốc hầu bao để trả cổ tức bằng tiền mặt. Giữa năm 2023, doanh nghiệp cũng đã dành gần 92% lợi nhuận năm 2022 để trả cổ tức cho cổ đông.
Dữ liệu lịch sử cho thấy, từ khi bắt đầu giao dịch từ năm 2018 đến nay, VDB luôn duy trì mức cổ tức tiền mặt đều đặn với tỷ lệ trên 20%, năm 2022 cổ tức lên đến gần 51%. Tuy nhiên, mức cổ tức tiền mặt năm 2023 vẫn là mức cao kỷ lục trong lịch sử giao dịch.
Mặc dù công ty mạnh tay trả cổ tức tiền mặt, giá cổ phiếu VDB trên sàn chứng khoán không tăng nổi. Hiện tại, cổ phiếu này vẫn đắt bên bán và thể hiện sự tương đối ổn định với giá 900 đồng/cổ phiếu từ tháng 7/2020 đến nay. Vì vậy, mức cổ tức năm 2023 của doanh nghiệp này cao gấp gần 6 lần thị giá.
Một trong những nguyên nhân chính khiến VDB “tắt thanh khoản” trong nhiều năm qua là cơ cấu cổ đông cô đặc. Tổng Công ty Đông Bắc – BQP là công ty mẹ chiếm tỷ lệ sở hữu 51% cổ phần (4,4 triệu cổ phiếu), CTCP Công nghiệp Tàu thuỷ Đông Bắc nắm 10% vốn (867 nghìn cổ phiếu) và Công ty TNHH Phương Sơn nắm 6,06% vốn (525 nghìn cổ phiếu). Số cổ phiếu còn lại thuộc sở hữu của lãnh đạo công ty và các cá nhân khác.
Công ty cổ phần Vận tải và Chế biến than Đông Bắc (VDB) tiền thân là Xí nghiệp Chế biến kinh doanh than, được thành lập vào ngày 28/12/1995. Năm 2006, công ty chuyển đổi thành Công ty chế biến và kinh doanh than theo quyết định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng. Tuy nhiên, cho đến năm 2018, công ty mới chính thức giao dịch trên UPCOM với vốn điều lệ là 51 tỷ đồng.
Nền tảng kinh doanh tích cực đã giúp VDB trả cổ tức cao và đều đặn trong nhiều năm qua. Trong giai đoạn từ 2018 đến 2022, doanh nghiệp luôn đạt doanh thu trên 4.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế duy trì từ 12-48 tỷ đồng.
Năm 2023, tổng doanh thu của VDB đạt 5.094 tỷ đồng, tăng 7,6% so với cùng kỳ. Trong đó, doanh thu từ ngành than chiếm 94% tổng doanh thu, đạt 4.783 tỷ đồng, chủ yếu nhờ nguồn than sản xuất. Trung bình, doanh nghiệp này thu hơn 13 tỷ đồng mỗi ngày nhờ bán than. Phần doanh thu còn lại đến từ mảng dịch vụ vận tải thuỷ (269 tỷ đồng), dịch vụ giao than (25 tỷ đồng) và doanh thu khác (18 tỷ đồng). Sau khi khấu trừ chi phí, VDB lãi sau thuế 51 tỷ đồng trong năm 2023, tăng nhẹ 6% so với kỳ trước.
Với kế hoạch kinh doanh năm 2024, doanh nghiệp dự kiến sản lượng than nhập đạt 2,2 triệu tấn, trong đó có 897 nghìn tấn than sạch, 1.100 nghìn tấn than nhập khẩu và 250 nghìn tấn than nguyên khai. Mức doanh thu dự kiến là 4.581 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế là 28,8 tỷ đồng, giảm 10% và 44% so với kỳ trước. Cần lưu ý rằng, trong những năm trước, VDB cũng đặt kế hoạch kinh doanh khá thấp nhưng đều vượt xa mục tiêu. Ngoài ra, doanh nghiệp dự kiến trích 90% lợi nhuận sau thuế để trả cổ tức tiền mặt năm 2024, với tổng giá trị dự kiến là 25,9 tỷ đồng.
